روستای طاق دامغان

Saturday, June 17, 2006

اغاز سخن: وجه تسمیه و تاریخچه روستا




مقدمه : دهکده طاق یکی از روستاهای قدیمی بخش دامنکوه شهرستان دامغان می باشد . این روستا در فاصله 12 کیلومتری شرق دامغان و در مسیر جاده دامغان شاهرود واقع شده است از آنجا که در نقشه های جغرافیایی ایران نامی از این روستا ذکر نشده است ومحققین از قلم فرسایی پیرامون ان اغماض کرده اند شناخت این روستا و نواحی اطراف ان میتواند به عنوان یک موضوع بکر تحقیقاتی مطمع نظر علمای تحقیق قرار گرفته تا زوایای ناشناخته ای از فرهنگ وجغرافیای ایالت باستانی قومس به جهانیان معرفی شود. لذا ما دراین مقاله در پی انیم تا گامی هر چند کوچک در راه شناخت فرهنگ و جغرافیای این منطقه برداریم : وجه تسمیه روستا
طاق در زبان فارسی معانی متعددی دارد از ان جمله می توان به موارد زیر اشاره کرد :
به معنی سقف محدب – اسمانه – درونسو یا جانب داخلی سقف
به یک دست ایوان یکی طاق دید زدیده بلندی او ناپدید . ( فردوسی)
به معنی جامه ای پوشیدنی و چادرسر
تغییر یافته کلمه تاگ = تاک = تاغ =تاج
به معنی دست مانند یک طاق ( دست ) پارچه
به معنی تک – مقابل جفت – یکتا و بی همانند – جدا و تنها
طاق با جفت هردوان جفتند زانکه توحید نیست زیر بیان .( ناصر خسرو)
نام درختی به نام سایه خوش که هیزمش را می سوزانند و نام محله ای است در بغداد .
همچنین احتمال می رود که کلمه طاق بر خلاف صورت عربی آن کلمه ای فارسی وتغییر یافته کلمه تاگ باشد چرا که مورخین یونانی از وجود تونلی به نام تاگه آ در کنار روستایی به همین نام در شرق هکاتم پلیس یاد کرده اند که اسکندر شبی را درانجا منزل کرده است .
تاریخچه:متاسفانه درباره پیشینه تاریخی این منطقه تحقیقات نوینی انجام نگرفته است و در منابع تاریخی نیز جز اشاراتی مبهم ذکری از این منطقه نشده است یاقوت حموی در معجم البلدان از حصاری به نام طاق نام می برد که در کوههای طبرستان واقع شده است و مسیر ان از ایالت قومس میگذرد . وی نوشته است که در این موضع غاری وجود داشته است که ورودی ان بسیار تنگ بوده ودر داخل گشاد می شده است این غار خزانه پادشاهان پیش ازاسلام بوده ودر ان اسلحه و مایحتاج لشگر نگهداری میشده است ( پس از سقوط ساسانیان این قلعه و غار ان بوسیله عمال خلیفه عباسی غارت شد) .
ابن فقیه از سلیمان ابن عبدالله نقل می کند که در نزدیکی روستای طاق محلی است که اگر کسی انجا را به کثافت الوده کند بادی تند می وزد و بارانی سخت
می بارد تا ان کثافت را پاک کند . احتمال میرود قلعه ای را که یاقوت حموی در کتاب خود جزو بلاد طبرستان ذکر کرده طاق دامغان باشد زیرا در کتب
تاریخی گذشته گاه روستاهای دامنکوه و حتی خود دامغان را جزو بلاد طبرستان می نامیدند و غاری که یاقوت از ان نام برده است می تواند غار شیر بند

0 Comments:

Post a Comment

<< Home